هوخشتره؛ تغییر مسیر تاریخ جهان

     عصر ایران؛ رضا شاه‌ملکی- نزدیک به ۲۵ سده پیش از این، در چنين روزی رویدادی شگفت‌آور در جهان باستان رخ داد: شهر نینوا یا نينوه پايتخت امپراتوری آشور به تصرف ارتش متحد ماد (ايران) و بابل (‌جنوب میان‌رودان) درآمد و امپراتوری ویران‌گر و ستم‌پیشه آشور برای هميشه از ميان رفت.      گردش روزگار چنین می‌خواست که دولت ماد با شکست و در پی آن مرگ فرورتیش به پایان خود نرسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

       هووخشتره/اووخشتره/ کواکسار/ (584-633 ق م) فرزند فرورتیش؛ از شکست پدر درس‌های بزرگی آموخت. این سردار جنگ‌جو و مدبر مادی، در گام نخست و به تقلید از آشوریان نیرومند، در اندیشه گردآوری ارتشی مقتدر افتاد. این شاه‌، به کمک اسب های تیزرو مادی که در جهان شرق نامدار بودند، سواره نظام منظمی ترتیب داد و سپس ارتشش را با پیاده نظامی کارآزموده مجهز‌تر کرد. پیاده نظامی که کتزیاس مورخ دنیای باستان از تیروکمان به عنوان اسلحه کاربردی آنان یاد می‌کند. شاید برای درک بهتر بد نباشد نگاهی به تصاویر سربازان مادی در تخت جمشید بیندازیم.     اصلاحات نظامی هووخشتره تنها یک هدف را دنبال می‌کرد : پیش به سوی نینوا‌، پایتخت آشور. پس ارتش ماد به سوی غرب راهی شد و نینوا را در محاصره‌ای بلند گرفت. اما رویدادی مهم سبب بازگشت مادها شد : خبر رسید که سکاییان ، مزاحمان همیشگی مادها حمله کرده‌اند. هووخشتره درنگ را جایز ندانست. محاصره را پایان داد و به سوی ماد بازگشت. در جنگی در حوالی آذربایجان (جایی نزدیک به شمال دریاچه ارومیه ) غفلت کرد و از سکاها شکست خورد و ناچار به پذیرش شرایط تحمیلی سختی شد. این رویداد اورا به فکر تدابیری جدید انداخت. هووخشتره مایل نبود میدان را به زودی خالی کند.     پس بر طبق روایتی مشهور و تا اندازه‌ای مبهم و افسانه‌آمیز ، سرکردگان سکاهایی را که در سرزمین ماد مشغول به تاخت و تاز بودند به مهمانی‌‌یی که ترتیب داده بود فراخواند. آنها را مست کرد و سپس به قتل رساند. چنین بود که سکاها پس از آن، از در فرمانبرداری مادها درآمدند. روایت هرودوت در کتاب اولش از این واقعه خواندنی است. این پایان سلطه بیست و هشت ساله سکاها بر ماد بود. ( بر پذیرفتن طول این مدت باید احتیاط نمود.)      بیرون راندن سکاها و نیز به کارگیری بخشی از آنها در سپاه ماد‌، موجب اشتیاق برای پیگیری هدف نیمه تمام شد؛ اکنون زمان بلندپروازی بود: پادشاه مصمم مادی، نخست پایتخت خود هگمتانه را توسعه بخشید و استحکامات نظامی آن را تقویت کرد. از بخت خوش او آشوربانی‌پال فرمانروای خونریز و کارآزموده آشوریان در 625 ق م در گذشت. جای او را ساراکس گرفت. از پی آن بخت خوش نبوپولاسار دست نشانده آشور در بابل (جنوب عراق امروزی) بر آشوریان شورید و به هووخشتره دست اتحاد داد. ارتشی قدرتمند از دو جهت راهی نینوا شد. گویی تقدیر آشوریان ، این دولت ستمگر و قوی پنجه دنیای شرق که سخت مورد نفرت ملل تابعه بود رقم خورده بود.      جنگی خونین در دو جبهه در گرفت.کمانداران مادی به کمک نیروهای مزدور سکایی سخت پای فشردند. سواره نظام منظم ماد به فرماندهی شخص هووخشتره از شرق وارد عمل شد و با اسبان چابک خود کار جنگ را یکسره کرد.      در اینجا اتفاقی مهم افتاد: شهر مشهور نینوا خلع سلاح شد و سقوط کرد. (612 ق .م) سالها پیش کاوش‌‎های باستانی گروهی آلمانی در در نینوا تباهی دهشت‌ناکی را گزارش داد: یافته هایی هولناک از میزان خرابی و آتش و ویرانی با ابعادی گسترده. روایتی از برس کلدانی مورخ عهد باستان موجود است که نشان می‌دهد ساراکس از فرط نا امیدی خود و خانواده اش را در آتش افکنده‌. این‌گونه بود که فاجعه برای آشور تکمیل شد. با فتح نینوا به قول دکتر زرین کوب امپراطوری دیرینه سال آشور در میان آتش و خونی که طی قرنها جز آن چیزی به دنیا هدیه نکرده بود نابود شد (تاریخ مردم ایران ص99) و به قول حسن پیرنیا انقراض آشور به دست مادها موجب حیرت است...درست چهل سال پس از اینکه ایلام را منقرض کرد خود نیز منقرض شد (ایران باستان ص 190)      به جز نوشته های هرودوت ، کتزیاس و برس ، کتیبه ای نیز از بوپولا سار که خود در فتح آشور با مادها همراهی داشت باقی مانده و این واقعه مهم دنیای شرق را روایت می کند آشوری ها که از دیرگاهی بر تمامی ملل فرمانروا بودند ، و با قیود سنگین خود مردم مملکت مرا مطیع نموده بودند ، من حقیر و ناچیز ....مملکتم را از قید آشوری‌ها رها کردم (ایران باستان جلد یکم/همان) روایتی در تورات وجود دارد که میزان شادی و شعف ملل دنیای شرق باستان را از انقراض آشور به خوبی نشان میدهد : « وای بر شهر خونریز...سواران هجوم می آورند..و شمشیرها براق ...»( تورات کتاب ناحوم/ باب دوم)      هووخشتره پس از میان برداشتن آشوریان مالک بی رقیب دنیای شرق شد و به دنبال آن آسیای صغیر در قلمرو مادها درآمد . این امر موجب همسایگی ماد با دولت ثروتمند لیدی گردید. لاجرم برخورد اجتناب ناپذیر بود آلیات  شاه لیدی از باز پس دادن تعدادی از سکاهای فراری به هوخشتره سر باز زد. سپاه ماد آماده نبردی جدید شد و به سمت لیدی (سرزمین های ترکیه امروزی ) پیش رفت. جنگ بدون برتری قطعی یکی از طرفین پنج یا شش سال به درازا کشید. در اینجا یکی از وقایع جالب و مشهور دنیای باستان رخ داد 1.        در میانه نبرد کسوفی بزرگ در تاریخ 585 ق م رخ داد و همین موجب وحشت طرفین شد. دو پادشاه کسوف را حمل بر خشم خدایان نمودند و کار جنگ به صلح انجامید. دکتر شهرام جلیلیان در مقاله ای نوشته : یکی از نقش برجسته های تخت جمشید نجیب زاده ای مادی را نشان می دهد که دست در دست یک لیدیایی ، ساکت و خاموش به بارگاه کورش می روند. این پایان همه چیز بود.(مقاله روابط ماد و لیدی/ آموزش تاریخ)      هوخشتره که دیگر پیر و ناتوان شده بود یک سال پس از این صلح درگذشت. او پیش از این دولت مانناهاو  پادشاهی اورارتو  را نیز شکست داده و به متصرفات مادها افزوده بود.      هووخشتره را باید پایه گذار واقعی حضور آریایی‌ها در صحنه تاریخ جهانی و معمار امپراطوری ایران باستان دانست. او برازنده لقب بزرگ خود بود : فاتح آشور.      این سردار لایق و دلیر به وقت مرگ قلمرویی که بر جای گذارد از خراسان تا رود هالیس (قزل ایرماق) امتداد داشت. د کتر جواد مشکور می‌نویسد: غلبه وی بر آشور به جهانیان ثابت کرد قدرت و شوکت قوم سامی به سر آمده و از آن پس باید آریاهای ایرانی را سرور و آقای آسیا بدانند (تاریخ ایران زمین ص21) و عباس پرویز اشاره دارد :  ( او مردی فعال و قادر و مدبر بود) (25 قرن تاریخ ص43)      این شاه با فتح نینوا نقشه کلی آسیا را تغییر داد و جریان تاریخ را وارد مرحله دیگری نمود. درواقع او در درست‌ترین زمان ممکن بر تخت نشست و امید مادها را زنده نمود و بی‌تردید باید اورا بزرگترین شاه ماد دانست. زرین کوب در مورد او می‌نویسد: قدرت و هیبت او چنان خاطره ای از دوران سلطنتش باقی گذاشت که حتی نزدیک شصت سال بعد از او نیز مدعیانی که در ماد بر داریوش بزرگ می‌شوریدند برای آنکه عامه را جلب نمایند خود را به او منسوب می‌کردند. (تاریخ مردم ایران ص95)        1.گویا طالس ملطی ، منجم و فیلسوف یونانی از پیش وقوع آن را خبر داده بود. پژوهش‌ها ی نجومی نشان می‌دهد که به راستی در آن تاریخ چنین خورشید گرفتگی‌یی حادث شده  

منبع: عصر ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۷۵۲۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امیرعبداللهیان: نقش‌آفرینی دولت‌های مسلمان در بحران غزه در تاریخ ثبت می‌شود

 

حسین امیرعبداللهیان روز شنبه در سخنرانی خود در پانزدهمین نشست سران اسلامی تحت عنوان ارتقای وحدت و همبستگی از طریق گفتگو برای توسعه پایدار در بانجول پایتخت گامبیا، ضمن محکومیت شدید تداوم جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مقاوم و مظلوم غزه، بر ضرورت تقویت اتحاد و همبستگی بیش از پیش کشور‌های اسلامی برای توقف فوری نسل کشی، جنایات جنگی ترکیبی رژیم صهیونیستی و لزوم ارسال فوری، کافی و بدون مانع کمک‌های بشر دوستانه به سراسر غزه تأکید کرد.

وزیر امور خارجه ادامه داد: بی شک این دوره زمانی نیز با همه مصایب و سختی‌های آن بر ملت فلسطین خواهد گذشت، اما چگونگی و کیفیت نقش آفرینی ما دولت‌های مسلمان در برخورد با این بحران در تاریخ ثبت و ضبط خواهد شد. بی تردید قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی و تحریم عملی تسلیحاتی و تجاری ابزار مهمی در توقف نسل کشی اسرائیل در غزه و جنایاتش در کرانه و قدس شریف است. از دولت‌ها و کشور‌های مسلمان و آزادیخواهی که در این مسیر اقدام کردند، صمیمانه قدردانی می‌کنیم.

امیرعبداللهیان افزود: تحولات اخیر فلسطین و مقاومت غزه و کرانه بار دیگر ثابت کرد، از بین بردن مقاومت فلسطین و حماس، به عنوان یک حرکت آزادیبخش در مقابل اشغالگر، توهمی بیش نبود. چرا که رژیم اسرائیل یک دولت مشروع نیست، او فقط یک قدرت اشغالگر آپارتاید است و گذشت زمان نیز هرگز به قدرت اشغالگر مشروعیت نمی‌بخشد. تحقق صلح و امنیت پایدار و عادلانه در منطقه تنها از طریق پایان اشغال سرزمین فلسطین، سوریه و لبنان، بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمین مادری خود و تضمین تحقق حق تعیین سرنوشت میسر است.

رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: کارزار جهانی حمایت از فلسطین و محکومیت جنایات ضد بشری رژیم صهیونیستی با گذشت ۷ ماه از آغاز جنگ همچنان با قدرت ادامه دارد و به دانشگاه‌های آمریکا، اروپا و سایر کشور‌های جهان رسیده است. مدعیان دروغین آزادی بیان در غرب، این صدای اعتراضی وجدان‌های بیدار بشری را با سرکوب خشونت آمیز پاسخ می‌دهند و با دیگر رویکرد استاندارد‌های دوگانه خود را به نمایش می‌گذارند.

امیرعبداللهیان در ادامه خطاب به حاضران جلسه گفت: افکار عمومی جهان و به ویژه جهان اسلام قویاً از ما انتظار دارند تا در نتیجه این اجلاس سران، توصیه و اقدامات مهمی داشته باشیم شامل:

۱- تاکید بر برقراری آتش‌بس فوری، کامل، بی‌قید و شرط و دائم در تمام مناطق غزه از جمله در رفح و حتی کرانه باختری؛

۲- رفع کامل محاصره انسانی غزه؛

۳- تبادل اسرا؛

۴- موظف ساختن رژیم اسرائیل به خروج فوری، کامل و غیرمشروط تمامی نیرو‌های نظامی و تجهیزات آنها از غزه و تضمین بین المللی بازگشت امن مردم به مناطق و اماکن خود؛

۵- اعمال تحریم فوری تسلیحاتی و تجاری علیه رژیم اسرائیل؛

۶- حمایت از قرار موقت الزام آور دیوان بین الملل دادگستری و فراهم ساختن زمینه محاکمه و مجازات تمامی آمران، عاملان جنایات اسرائیل. برای تضمین صلح و امنیت در منطقه و جهان اسلام، باید رژیم سرکش و اشغالگر فلسطین را متوقف، محاکمه و مجازات کرد.

وزیر امور خارجه یادآور شد: جهان اسلام اکنون در وضعیت بسیار حساس و پیچیده‌ای قرار دارد به نحوی که کشور‌های اسلامی در تلاش برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار با طیفی از چالش‌ها ازجمله بی‌ثباتی اقتصادی، ناآرامی‌های سیاسی، درگیری‌های منطقه‌ای، اشغال خارجی، حضور بیگانگان و مداخله قدرت‌های فرا منطقه‌ای مواجه هستند. این چالش‌ها تاکنون به تشدید فقر، تضعیف انسجام اجتماعی و اختلال در روند تلاش‌های توسعه‌ای منجر شده است. با این وجود، این چالش‌ها می‌توانند موجد فرصت‌هایی قابل‌توجه برای پیشرفت و نوآوری در جهان اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی باشند.

وی تاکید کرد: میراث فرهنگی غنی، منابع طبیعی متنوع و جمعیت جوان و مستعد کشور‌های اسلامی، زمینه‌های مساعدی را برای پیشبرد طرح‌های توسعه پایدار بر اساس شاخص‌ها، معیار‌ها ارزش‌های اسلامی فراهم ساخته است. در این راستا جهان شاهد است که مردان و زنان جوان با استعداد و تلاشگر ایران در مسیر توسعه علم و فناوری بومی شگفتی‌های بزرگی آفریده اند. این ظرفیت سرشار در میان همه جوانان کشور‌های اسلامی موجود است.

امیرعبداللهیان اضافه کرد: ما بر این باوریم که در راستای تحقق شعار تقویت، اتحاد و همبستگی از طریق توسعه پایدار.

اول- ملت‌های اسلامی با تمرکز و سرمایه‌گذاری در بخش نیروی انسانی، فناوری و زیرساخت‌ها می‌توانند ظرفیت بزرگ خود را در جهت نیل به اهداف توسعه پایدار ملل مسلمان بکار گیرند.

دوم- جهت تعمیق سطح همکاری‌ها و تسرّی توسعه پایدار و همه‌جانبه میبایست شبکه همکاری‌های اقتصادی، فنی، توسعه‌ای، تجاری و مالی- پولی میان کشور‌های اسلامی در بستر توافقات و سازوکار‌های هدفمند و مشترک، بیش‌ازپیش تقویت گردد.

سوم- ایجاد یک پلتفرم اختصاصی در چارچوب سازمان همکاری اسلامی جهت اشتراک‌گذاری دانش، تخصص و منابع مرتبط با توسعه پایدار لازمه تحقق طرح‌های توسعه‌ای ملل مسلمان است.

چهارم- ارتقای یکپارچگی اقتصادی و تجاری بین کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، بر مبنای ارزش‌ها یک ضرورت است.

پنجم- به‌کارگیری ابتکارات و نوآوری‌های فن آورانه و گسترش تحقیقات علمی به منظور پیشبرد دستور کار تحقق اهداف توسعه پایدار در چارچوب سازمان همکاری اسلامی نیازمند طراحی سازوکاری مناسب است.

وزیر امور خارجه ادامه داد: بی تردید اهداف مهم توسعه پایدار در هر نقطه از جهان بدون تضمین صلح و امنیت پایدار محقق نخواهد شد. همیاری و همکاری کشور‌ها با شعار «امنیت و توسعه پایدار برای همه» ضرورت و فوریت می‌یابد.

امیرعبداللهیان در پایان تاکید کرد: حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق، بار دیگر چهره واقعی رژیم تروریست اسرائیل را آشکار ساخت. جمهوری اسلامی ایران با توسل به قاعده حقوقی دفاع مشروع، و پس از نامید شدن از نقش بازدارنده شورای امنیت سازمان ملل- روز شنبه ۱۳ آوریل، پاسخ نظامی حداقلی و محدودی به اسرائیل داد. البته ما با صدای بلند هشدار دادیم در صورت هر گونه ماجراجویی جدید رژیم اسرائیل علیه منافع ایران در داخل و یا خارج، واکنش بعدی ما علیه اسرائیل حداکثری، فوری و کاملا پشیمان کننده خواهد بود. این تصمیمی تغییرناپذیر است.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: توسل ایران در اعمال حق دفاع مشروع نشان دهنده رویکرد مسئولانه ما نسبت به صلح و امنیت منطقه و جهان است. ما امنیت جهان اسلام و امنیت منطقه را امنیت ایران می‌دانیم و دست دوستی خود را با دولت‌های منطقه و جهان اسلام به گرمی می‌فشریم. رژیم اشغالگر اسرائیل ریشه ناامنی و دشمن مشترک ماست. بار دیگر، آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران را برای همکاری با دولت گامبیا و کلیه دولت‌های عضو سازمان همکاری اسلامی جهت ارتقای کارآیی این سازمان در جهان در حال گذار کنونی با هدف تقویت و تضمین منافع مشترک و صیانت از کیان و استقلال سیاسی و اقتصادی کشور‌های اسلامی اعلام می‌کنم.

منبع:ایرنا

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی سیاست خارجی